Stanisław Neblik - Fojerman Godej, czytej a pisz po ślonsku
 
Ô mie
Piyrszo strona
Napisz do mie - kontakt 
Linki
Fraszki a powiedzynia
Velorex
Radzijów, Rybnik
Fraszki a powiedzynia II
Fraszki a powiedzynia III
Opowiadania
Fraszki a powiedzynia IV
Tłōmaczynia
Fraszki a ppwiedzynia V
Zwyrtki
Szpacyjka
Dlo dziecek
Tłōmaczynia II
Zwyrtki II
Dlo dziecek II
Zwyrtki III
O Tigrze we fligrze
Dlo dziecek III
Slónsk downiyj
Slónsk dzisiej
Ślónsk dzisiej II
Limeryki
Śpiywki ślónski
Limeryki II
Prziroda
Limeryki III
Ślabiczka
Wiersze roztomańte
Limeryki IV
Ślabiczka II
Wiersze roztomańte II
Limeryki V
Wiersze roztomańte III
O Fojermanie
O kocie w samolocie
Po polsku - dla dzieci
Po polsku - różne
Po polsku - dla dzieci II
Po polsku - dla dzieci III
Po polsku - różne II
To już było (archiwum)
Podziel sie sobom
Bruksela
Kiczka
Strasburg 2019
Gōrnoślōnsko Tragedyjo
Grabowina, moji gniozdo
Inksi ô nas
 


Licznik

o2u.pl - darmowe liczniki

Ksiónżka gości

 

Nowości i zmiany

2020.12.06 – 2021.06.30


Dubocz Wiluś

Kōnsek/fragment


"Dubocz Wiluś" dostoł WYRÓŻNIENIE we VIII edycyji kōnkursu "Napiszmy to po naszymu" we Bibliotyce w Mikołowie, 6 listopada 2021.


Gryjta skōńczyła praje ôglōndać we telewizorze 854 tajla ”Izaury” po ślōnsku, a wlazła do kuchnie, coby postawić woda na bōnkawa.


„Dyć tyn stary guptaś zaś niy dojod ani tego ôbiadu, a polecioł do tej swojij werksztele, ku tym swojim bebokōm. Musioł zaś zejrzeć we talyrzu jakigo straszka - pomyślała baba, a ściepała ze talyrza kurōm do miski dwa zimne kartofle a kōnsek ugryziōnego karminadla. „Padałach se, że pośla go na kole do piekorza po kōnsek jakij zisty ku tej bōnkawie, dyć byda musiała seblyc ta zopaska a zalecieć sama”


Wiluś stanōł yno na na chwilka ôd ôbiadu a siedzioł już ze dwie godziny we swojij pywnicy. Niyroz mu siy tak zdarziło, że przesiedzioł tam pōł noce, aż już baba musiała rōmplować po rułach ze cyntralnego, że mo iś spać. Niyroz zdarziło mu sie tyż wygasić we piecu, skuli tych swojich drzewiannych kamratōw. Baba miała dycko ô to nerwa na Wilusia, dyć już sie z tym pogodziyła, co musi sie dzielić chłopym z tyki drzewostworkami.


* * *


Chłop robiōł cołki życi we amcie przi roztomańtych papiōrach, tōż piyrwej po szychcie w dōma woloł sie podziwać z babōm na telewizōr, abo legnyć na szeslōngu a poczytać gazeta, a niy siedzieć we werkszteli. Na szpacyr tyż roz za czas sie z babōm poradziōł przynś, abo do sklepu zajechać. Byrna wykryncić poradziōł, abo sprawić ugorano lica ze zielozka, dyć żodyn majsterklepka z niego niy bōł.


Roz na podzim ugodoł sie Wiluś ze fōrmōnym, co prziwiezie mu z lasa fōra drzewa do hajcowanio. Prziszoł chłop z roboty, a na placu leżała już kupka drzewa, roztomańte kuloki, metroki: brzimy, brzōzki, sośniczki, a co tam jeszcze. Wiluś niy dowoł ani na to pozōr, możno yno tela, kery kōnsek mo wiyncyj synkōw, a bydzie z nim wiyncyj roboty, coby go rozłupać na myńsze. Dyć na razie trza było poschraniać yno te kuloki do pywnice. Zarozki po ôbiedzie chłop se ôblyk stare galoty, wziōn rynkawice grubski na rynce, coby mu jako drzizga do pazury niy wlazła, ale tyż niy chcioł być cołki ôd miozgi, bo jako to pudzie jutro do roboty. Baba nawarziła bōnkawy, ukroła kōnsek kołocza na talyrziki a prziszła chłopu pōmogać. Pora ciyńszyć kōnskōw zaniōsła do pywnice, wiyncyj stoła a bojała, dyć Wilusia to niy szterowało, bo mu sie chocioż niy mierzło.


Pora godzin zegrali przi tymu drzewie, tōż z rōmbaniym na dzisiej Wiluś do se pokōj. Gryjta tyż chciała już iś sie podziwać na telewizōr, tōż kozała chłopu dać tymu pokōj, bo zaś jutro kiszki niy pogryzie.


Na drugi dziyń szoł Wiluś rōmbać drzewo do pywnice. Babie kozoł ôstać w dōma, bo mu tam przi rōmbaniu niy ma potrzebno. Jeszcze jakim patykym bez łep dostanie. Naszykowoł se chłop porzōndny gnotek, siykyra, zieleźny klin, wielki młotek, barbora, do rozłupianio kulokōw. Niykere pukały piyknie, inksze szprajcowały sie, niy chciały sie dać rozerwać, te synkate. Niyroz zdało sie, co pyrlik chłop połōmie, a kulok bōł cały. Klin skrōł sie cołki do drzewa, a nic to niy dało. Trza było brać brecha, inksze siykyry, a prōbować do skutku.


Ôroz hruby kulok puk na pōł, klin polecioł kajś po delōwce do kōnta z takim jakimś dziwocznyn klangym, a dwie poły metroka leżały kole gnotka. Wiluś wejrzoł na jedyn kōnsek, a pozdało mu sie, co z tego ôtwartego na pōł pojstrzodka strōma keryś sie na niego dziwo. Chłop aże siod na ryczka, a po krziżu przeleciały mu zimne dyrgotki. Trwało to chwila, Wiluś podziwoł sie drugi roz na tym kōnsek drzewa, a tam tyż dziwoł sie na niego jakiś niyôpedzany stworek, ani to niy bōł straszek, ani bebok, coś, czego Wiluś niy poradziōł mianować. Dyć ta gymba uśmiychła sie do Wilusia, tōż ôn tyż ôstrożnie skrziwiōł trocha wargami, a kiwnōł głowōm. Potym siedzioł tak chłop dłōgszo chwila, żodyn niy wiedzioł wiela, możno piynć minut, a możno sztwierć godziny, a zdało mu sie co śpi, dyć jak yno zaś ôtworzōł ôczy a podziwoł sie na tyn kōnsek drzewa, co piyrwej było pniym ze jakigoś brzima, a możno sośniczki, Wiluś niy poradziōł tego poznać, a terazki leżało rozłupane na pōł na delōwce w Wilusiowej pywnicy, to ta gymba sztyjc tam była. Chłop wziōn ôstrożnie jedyn kōnsek, tyn normalny, postawiōł go na kupka, a tyn ze cudocznōm perzōnōm, położōł na gnotku, a zaczōn go ôglōndać z kożdej strōny. Wzniōn taszlampa, zaczōn niōm świycić z kożdej strōny, a zdało mu sie roz, co widzi jakigoś elefanta ze srogōm trōmbōm, a z inkszej strōny choćby smoka ze siedmiōma łepami. Zgasiōł tyż na chwila światło, ale wtedy zdało mu sie, co słyszy jakiś głosy, choćby tyn kōnsek drzewa dō niego godoł, witoł sie z nim, tōż wartko rozżegnōł światło nazod. Myśloł chwila, co mo z tym zrobić, tōż wziōn tyn kulok pod parza a poszoł go pokozać Gryjcie. Dyć baba niy widziała niczego w kōnsku drzewa, zaczła ryczeć, co marasi ji we izbach, a treci roznosi. Kozała mu dać pokōj robocie, a iś sie myć a spać, kej sie mu już chłopki stawiajōm.


(...)


Fojerman


 

 
Copyright (c)2009-2024 {Stanisław Neblik - Fojerman}