17.11.2018. Biblotyka we Mikołowie - VI Finał Kōnkursu "Napiszmy to po naszymu"
Nagrodzōne wiersze ôd Fojermana:
Pogaduszki
z
Adamym
Pisoł
żeś,
Adam,
kedyś „Pana
Tadeusza”,
Tōż
jo,
Ślōnzok
z
Rybnika,
tyż
napisać
musza
Ô
mojim
piyknym
Ślōnsku,
ô tej
Ôjcowiźnie,
Bo
kery
sam
choć
trocha
tej
ślōnskości
liźnie,
Tyn
już
serce
ji
ôddo,
już
je
Ślōnzok
cały.
Chcioł
bych
ôpisać
wszystko,
co
ôczy
widziały,
Dyć
je
żech
zwykły
synek,
talyntu
brakuje,
Tōż
niech
sie
tyż
nady
mnōm
czytelnik
zlituje.
Jo
niy
byda
sam
pisoł
żodnej
epopeje,
Bo
chca
yno
Wōm
pedzieć,
co
sie
u
nas
dzieje.
Adam
bōł
wielki
pisorz,
nazywany
„wieszczym”,
A
jo
sie
durch
pisanio
musza
uczyć
jeszcze,
Ale
czuja,
że
ôba
mōmy
coś
wspōlnego,
A
choć
niy
poradza
sam
mianować
tego,
To
wiym,
że
Adam
wtedy czuł
sie
tam
choćby
jo:
Niby
je
człowiek
szczynśliwy,
niby
wszystko
mo,
A
czegoś
mu
brakuje,
w
sercu
prōzno
jakoś,
Tōż
niyroz
by
tak
siedzioł
a bōł by
zapłakoł,
Nad
losym
Matki
biydnej,
tak
poniywiyranej.
Jo,
synek
tej
Ziymie,
tej
godki
zakozanej,
Niy
moga
sie
dziwać,
jak
sie
to
wszystko
traci,
Co
tak
procnie
chowali te
starziki
nasi.
Kaj
sōm
te
familoki,
przi
nich
te
chlywiki,
Te
ławki
przed
laubōm?
A
kaj
sōm
te
muzyki?
Te
ôdpusty,
uciecha,
wszystko
sie
straciyło.
Czy
mie
sie
to
yno
śni,
czy
tak
richtig
było?
Kaj
sōm
te
piykne
czasy,
co
my
we
przikopach
Raki
se
chytali,
a
fuzbal
szło
pokopać
Z
kamratami
ze
szkoły,
na
łōnce
przi
lesie?
Terazki
tak
myśla,
co
nōm jeszcze
prziniesie
Ta
dymokracyjo,
ta
wolność,
ta
swoboda?
Nowe
czasy,
tōż
dziynka,
że
jeszcze
sam
moga
Pisać
po
naszymu,
dyć
tyż
do
czasu
możno,
Aż
keryś sam
„ôpcyjo cudzo”
wy
mie
pozno.
Dyć
co
mi
ôstało?
Czego
mi
wziōnś
niy
mogōm?
Tego,
żech
je
Ślōnzok
a z
tōm
Matkōm,
niybogōm,
Na
dobre
a złe.
Dyć
doś!
Czas
już
stanyć
z
kolan.
Jo
se
po
swojimu
tyn
mōj
Ślōnsk
widzieć
wola:
Te
nasze hołdy,
lasy,
łōnki,
rzyki,
strōmy,
Co
szumiōm
mi
nad
głowōm.
My
sie
dogodōmy.
Ô
tych
starych
czasach,
jak
sam
piyrwej
bywało,
Jak
sie
w
krōtkich
galotkach
po
rżysku
lotało,
Drachy
sie
puszczało,
a
strzylało
ze
szlojdra.
Możno
jeszcze
dzisiej
kaj
we
szopie
tam znojda
Jaki
stary
gōmin,
a
łatka
ze
strzewika.
Tela
człowiek
umi:
rozkraka
zrobić
z
patyka,
A
po
lesie
lotać,
choćby
te
indianery.
Niech
mi
tego
sprōbuje tyż zabrōnić
kery.
Abo
siedna
na
koło,
a
bez
pole
rusza.
Jo
se
na
tym
kole
zaś
poôbjyżdżać
musza
Wszystki
te
stare
kōnty,
te
miejsca
w
pamiynci.
Przeca
tam
mi
wyntili
żodyn
niy
wykrynci,
Żodyn
mi
sam
niy
koże
pokozać
paszportu,
Bo
jo
se
byndaluja
tak
yno
dlo
szportu.
A
że
to
robić
musza
w
ukryciu,
na
niby?
Czasym
tak
je
w
życiu.
Niy ma
go,
choć
prawdziwy.
Twōj
kraj dzisiej
je
wolny
a Ty
tyż,
Adamie,
Tōż
pokoż
Pōnbōczkowi
tyż
roz
za
czas
na
mie.
Możno
sam
tyż
doczkōmy
kedyś
takich
czasōw,
Że
godać
sam
bydymy
piyknōm
godkōm
naszōm,
Jak
nasze
starziki.
Żodyn
nōm
niy
powiy,
Że
miejsce
ślōnskości
je
yno
na
kerchowie.
Przeca
my
sōm
żywi,
ludzie
z
krwie,
a
kości
I
chcymy
żyć
we
zgodzie,
bez
haje,
a
złości.
Kożdego
przijmnymy
sam,
choćby
przociela.
Dyć
niech
niy
rozrobio.
Styknie.
I
yno
tela.
Miejsca
sam
je
doś,
roboty
nōm
tyż
niy
braknie
Na
dłōgi
lata.
Niech
sie
zaś
lepszy
dzioć
zacznie
A
niech
kwitnie
nōm
ślōnskość,
jak
te
kwiotka
polne.
Ślōnzoki
w
swojich
sercach
dycko
bydōm
wolne.
Gwiozdka
Wysoko,
na miesiōnczku,
Siedzi
gwiozdka malutko,
Trzimie
sie mocno rōnczkōm
A
popłakuje cichutko,
Bo
sie boji, że śleci.
Jo
tyż sie trocha boja,
Że
już niy bydzie dlo dzieci
Po
nocach bojek bojać.
Dyć,
jak ta gwiozdka śleci,
Jo
jōm chyca, we klinie,
A
na miesiōnczek, dlo dzieci,
Wleza
z niōm po drabinie.
Kaj
iś?
Siod
żech se pod strōmym,
A
kole mie przeszol czas.
-
Czamu tak siedzisz?
Siod
żech se nad rzykōm,
A
woda mie mijo wartko.
-
Czamu tak siedzisz?
Siod
żech se na łōnce,
Szmaterlok
przelecioł z boku.
-
Czamu tak siedzisz?
Siod
żech se tak w ciyniu,
Jak
mie żodyn niy widzioł,
A
kōmbinowoł żech: kaj iś?
Fojerman
|