Stanisław Neblik - Fojerman Godej, czytej a pisz po ślonsku
 
Ô mie
Piyrszo strona
Napisz do mie - kontakt 
Linki
Fraszki a powiedzynia
Velorex
Radzijów, Rybnik
Fraszki a powiedzynia II
Fraszki a powiedzynia III
Opowiadania
Fraszki a powiedzynia IV
Tłōmaczynia
Fraszki a ppwiedzynia V
Zwyrtki
Szpacyjka
Dlo dziecek
Tłōmaczynia II
Zwyrtki II
Dlo dziecek II
Zwyrtki III
O Tigrze we fligrze
Dlo dziecek III
Slónsk downiyj
Slónsk dzisiej
Ślónsk dzisiej II
Limeryki
Śpiywki ślónski
Limeryki II
Prziroda
Limeryki III
Ślabiczka
Wiersze roztomańte
Limeryki IV
Ślabiczka II
Wiersze roztomańte II
Limeryki V
Wiersze roztomańte III
O Fojermanie
O kocie w samolocie
Po polsku - dla dzieci
Po polsku - różne
Po polsku - dla dzieci II
Po polsku - dla dzieci III
Po polsku - różne II
To już było (archiwum)
Podziel sie sobom
Bruksela
Kiczka
Strasburg 2019
Gōrnoślōnsko Tragedyjo
Grabowina, moji gniozdo
Inksi ô nas
 


Licznik

o2u.pl - darmowe liczniki

Ksiónżka gości

 

Nowości i zmiany


Utwór oparty na książce pochodzącej z serwisu Wolne Lektury

https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/trzy-piora/


Tutuł oryginalny: Die drei Federn

Autorzy: Jacob i Wilhelm Grimm

Tłumaczenie polskie: Bolesław Londyński


Tłōmaczyni ze j.polskigo na j.ślōnski: Stanisław Neblik


Trzi piōra


Bōł roz krōl, co mioł trzech synkōw: dwa byli mōndrzi a talyntni1, a tyn trzeci mało godoł, kożdymu wierzōł, a mianowali go Guptasiym.

Jak krōł sie postarzoł, zesłob, a rozważowoł ô swojim kōńcu, niy wiedzioł, kery ze synkōw mo pō nim zasiednyć na trōnie.

Tōż pado dō nich:

- Idźcie do świata, a kery z was prziniesie mi najpiykniejszy tepich,2 tyn pō mojij śmierci ôstanie krōlym.

A, coby niy prziszło miyndzy nimi ku żodnej spiyrce, zakludziōł ich przed zōmek, ciepnōł trzi piōrka do luftu a padoł:

- Tak, jak ône lecōm, tak wy mieli byście za nimi ciōngnyć3.

Jedne piōrko leciało na wschōd, drugi na zachód, a trzeci prosto i niy ôdfurgło4 daleko, ale śleciało5 zarozki na ziymia.

I tak to jedyn ze braciōw poszoł na prawo, drugi na lewo – a śmioli sie ze Guptasia, co musioł ôstać tam, kaj śleciało trzeci piōrko.

Guptasiek siod a zacliwiyło6 mu sie. Ale zejrzoł ôroz, że zarozki kole piōra były dźwiyrze we ziymi. Dźwignōł ich, znod schody a sloz7 pō nich. Hned prziszoł ku inkszym dźwiyrzōm, a usłyszoł, jak tam keryś wołoł w pojstrzodku:

„Hej, zielōno,

Bez ôgōna,

Ku dźwiyrżōm śmig,

A kulwit8,

Wejrzij, leć,

Wejrzij hned,

Kery może

Być na dworze?”

Dźwiyrze sie ôtworziły, a zejrzoł srogo hrubo chropucha,9 a kole niyj mocka małych chropuszkōw.

Hrubo chropucha spytała sie, ô co sie dopōmino.10

Chcioł bych mieć – padoł – najpiykniejszy a najmiynkciejszy11 tepich.

Na to staro zawołała jedna ze młodych a padała:

„Hej, zielōno,

Bez ôgōna.

Ruszej mig

A kulwit,

A jak szłapki ci pōmogōm,

Prziniyś mi szkatułka srogo.”

Młodo chropuszka prziniōsła szkatułka, staro ôtworziła jōm a po wyciōngnyciu tepicha, co bōł taki piykny a taki ciynki, że ani na ziymi żodyn podanego nań12 narychtować niy poradziōł, podała go Guptaśkowi. Ôn podziynkowoł a poszoł na wiyrch.

Ale ôba starsi bracio mieli Guptaśka za takigo cielika13, że myśleli, co nic niy znojdzie, a nic niy prziniesie.

- Cōż mōmy se robić srogo proca14 ze szukaniym, – padali – a ze tymi słowami sjyni15 ze plecōw piyrszej lepszej trefiōnej16 ôwczorki hrubo, ańfachowo17 chustka, a zaniōśli krōlowi.

Za tyn czas prziszoł i Guptasiek, co prziniōs swōj piykny tepich. Jak krōl tepich ôbejrzoł, zadziwowoł sie a padoł:

- Prowda pedzieć, to trōn przinoleży sie najmłodszymu.

Ale ôba starsi bracio niy dali ôjcowi pokōj, a dowodziyli, że to je niymożebne,18 coby Guptasiek, kery mo na isto19 kopszelōnt,20 mioł ôstać krōlym, a prosiyli go, coby podoł nowe warōnki.

Na to ôjciec pado:

- Tyn dostanie państwo, kery mi prziniesie najpiykniejszy piestrzyń21.

Potym wykludziōł wszyjskich trzech synkōw przed zōmek ciepnōł trzi piōra do gōry, a ône zaś rozleciały sie tak samo, jak piyrszy roz.

Guptasiek zaś dźwiyrze we ziymi ôtworzōł, wloz ku hrubej chropusze, a padoł ji, co trza mu piestrzynia. Chropucha kozała se prziniyś szkatułka, a dała mu z niyj piestrzyń, co blysknōł mockōm kamiyniōw, a bōł taki piykny, co żodyn jubiler na ziymi niy poradziōł by takigo zocnego narychtować.

Dwa starsi bracio wyśmiowali sie ze Guptaśka, że chcioł szukać złotego piestrzynia, sami tyż niy dali se żodnej proce, yno wybiyli gwoździe ze starej zieleźnej felgi a prziniōśli jōm ôjcowi. Dyć, jak Guptasiek pokozoł swōj piestrzyń, ôjciec zaś padoł:

- Ônymu państwo sie przinoleży.

Ale ôba starsi niy chcieli popuścić,22 a głobiyli23 go tak dłōgo, podwiyl niy doł trzecigo warōnku, tōż padoł, że kery mu najgryfniejszo baba skludzi, tyn państwo dostanie. Trzi piōra ciepnyte ku wiyrchu, sleciały, tak jak zeszły roz.

Guptasiek już niy rozważowoł, yno poszoł prosto do chropuchy.

- Mōm skludzić do chałupy najgryfniejszo baba.

- Ho, ho! - ôdpedziała na to chropucha. - Najgryfniejszo baba! Takij niy mōm pod rynkōm, ale to nic, bydziesz jōm mioł.

Dała mu wydubany kwak24 a szejś zaprzōngnytych myszōw. A Guptasiek pado ze cliwotōm:

- Cōż jo mōm z tym zrobić?

- Posodź yno do pojstrzodka jedna z mojich małych myszkōw – ôdpedziała staro.

Na to ôn, bez ôbiyranio, chyciōł jedna chropuszka a wraziōł jōm do kwaka; dyć ledwa sie tam znodła, hned sie pōmiyniyła na zocno, gryfno frela. Kwak – na landauer,25 a szejś myszy stało sie kōniami. Wtedy ôn doł ji kusku, szkubnōł26 kōnie a zawiōz do krōla.

Prziszli tyż jego bracio, co niy dali se żodnej proce przi ôbiyraniu gryfnej baby, ale wziyni piyrszo lepszo dziołcha ze wsi.

Jak krōl jōm zejrzoł, to padoł:

- Państwo weźnie po mojij śmierci synek najmłodszy.

Ale ôba bracio aże zaguszyli krōla swojimi rykami:

- My niy mogymy zwolić, coby Guptasiek bōł krōlym, a dopōminōmy sie, coby tyn dostoł piyrszyństwo, ôd kerego baba bydzie poradziyła skokać bez felga, co wisi we sali.

Miyniyli ôni,27 co dziołchy ze wsi poradzōm skokać leko, bo sōm doś mocne, ale tako miynko frelka zabije sie przi skokaniu na pewno.

Stary krōl przistoł28 i na ta prōba.

Tōż terazki ôbie dziołchy ze wsi zaczły skokać bez felga, ale były taki zawalate,29 że sie poprzewracały, potrzaskały, a połōmały se nogi i rynce. A gryfno frelka, prziwieziōno ôd Guptaśka, skokała bez felga jak sornik.30

Tak to najmłodszy ze braciōw dostoł korōna a dłōgo mōg rzōndzić.


Fojerman


1zdolni

2dywan

3tu: iść

4odfrunęło

5spadło

6zasmucił się

7zszedł

8tu: kuleć, kuśtykać

9ropuchę

10czego żąda

11najmiększy

12podobnego do niego

13cielątko, głupiego

14trud

15zdjęli

16spotkanej

17prosta, pospolita

18niemożliwe

19zapewnie, prawdopodobnie

20pomieszanie zmysłów, niespełna rozumu

21pierścień

22ustąpić

23męczyli, dręczyli

24brukiew

25bryczka

26pociągnął energicznie (za lejce)

27sądzili

28zgodził się

29nieudolne

30sarna


 

 
Copyright (c)2009-2024 {Stanisław Neblik - Fojerman}